Oorlogsliefdekinderen in Indonesië

Het verhaal van Eduardine Geers (Ibu Ditty)
Een gesprek met Annegriet Wietsma, uitgeschreven door Inge Manoch

In 2011 ontvangt Ditty een verjaardagskaart van haar tante. Eindelijk, eindelijk ziet ze daarop voor het eerst een foto van de man die haar biologische vader is: de Nederlandse militair Eddy Geers. Waarom al die geheimzinnigheid, waarom heeft het zo lang moeten duren voordat ze deze foto onder ogen kreeg?

Nana is nog maar net geboren als haar vader, de Nederlandse militair Jack, terug gaat naar Nederland. ‘Zorg goed voor mijn lieve kleine dochtertje’ schrijft hij zijn verloofde nog. Maar de stroom brieven droogt op en het contact wordt verbroken. Pas 45 jaar later zal Nana haar vader voor het eerst ontmoeten.

Het verhaal van Tetty Geertruida Sahusilawane

“Ik ben eenentwintig keer in Nederland geweest. Vrienden van me zeiden altijd: ‘Waarom ga je telkens naar Nederland? Alsof er geen ander land is om op vakantie te gaan.’ Het kon me niet schelen wat ze zeiden. Ik heb een andere missie om Nederland te bezoeken. Ik ben op zoek naar mijn biologische vader."

Als we op een natte vrijdagochtend in februari Tetty Sahusilawane in Jakarta bezoeken, zit ze met de spreekwoordelijke Indonesische gastvrijheid al klaar met een tafel vol lekkere hapjes en drankjes. Maar Tetty heeft volgens haarzelf zoveel Nederlandse trekjes dat het wel lijkt of ze in Nederland is opgegroeid: ze houdt van haring, van natte kou, van punctualiteit.

Toch is haar enige echte band haar afkomst: haar onbekende Nederlandse militaire vader.

Het verhaal van Oorlogsliefdekind Lenny uit Jakarta

Als Lenny ons haar verhaal vertelt, schieten regelmatig de tranen in haar ogen. Haar huis in Jakarta staat vol met souvenirs uit Nederland: het bekende Delftsblauwe kussende Volendamse paartje, gekleurde houten tulpen in een delftsblauwe vaas, een beker met Amsterdamse geveltjes, Delftsblauwe borden aan de muur met molens en met een islamitische tekst in Arabisch schrift. Zelfs de studiofoto waarbij ze in een ouderwetse Volendamse keuken in Volendamse kleren gestoken is, ontbreekt niet. Maar hoe haar Nederlandse vader er uit ziet, dat is onbekend.

Josta Rumahlaiselan en Wilma Pattinama, beide medewerkers van de organisatie HALIN in Jakarta, zijn opgegroeid in Jakarta. Bij hen op school zat een meisje, Betty.

Betty was, zo bleek pas veel later, kind van een Nederlandse militair. Wilma: “Ze was zo mooi, dat iedereen op school haar ‘Elizabeth Taylor’ noemde.”

Op een natte, broeierige namiddag in februari 2012 ontvangen Jenny Dotulong en haar man ons gastvrij in hun huis in Jakarta Pusat. Jenny, schoonheidsspecialiste, vertelt haar levensgeschiedenis aan ons (Yanuar Siddharta uit Indonesie en Annegriet Wietsma, die gedurende twee weken is overgekomen uit Nederland). Het echtpaar Dotulong is in 1969 getrouwd. Uit het huwelijk zijn vier kinderen geboren. Inmiddels is het gezin ook verblijd met de geboorte van twee kleinkinderen. Maar Jenny weet bijna niets van haar eigen moeder en vader.

Het verhaal van John Sopaheluwakan en zijn zusje Elly Hahijary

Toen ik een jaar of 6, 7 was, woonde ik met mijn moeder en mijn twee broertjes vlak bij een militair kamp. Adrie Vermeulen, een van de militairen die daar gelegerd was, kwam een paar weken lang vaak bij ons langs. En opeens, na een week of vijf, kwam hij niet meer. We vroegen aan zijn maat: ‘Waar is Adrie?’ Maar die zei: hij is er niet meer, hij is terug naar Nederland.’ Later bleek dat mijn moeder zwanger was van mijn zusje Elly. Vader Adrie Vermeulen heeft nooit meer iets van zich laten horen.

Als Edwina een half jaar oud is, vertrekt haar moeder in 1950 vanuit Bandung (Java) naar Nederland op zoek naar de verdwenen vader, de Nederlandse militair Eddie de Haan. Edwina zal haar moeder pas 53 jaar later terugzien: moeder Wanda blijft in Nederland wonen en de kleine Edwina blijft in Indonesië, waar zij opgroeit in een pleeggezin. Het is Edwina’s dochter Dina die de zoektocht naar de onbekende vader Eddie weet te voltooien.

'Indonesische vrouwen met Nederlandse echtgenoten werden vermoord. Mijn moeder, en veel andere moeders, hebben het heel lang geheim gehouden. Pas veel later durfde ze te vertellen dat zij een Nederlandse man had gehad.'

Het verhaal van Elly Hoektini in Kudus, Java

Het weerzien met Indonesië tijdens de terugkeerreizen die in de jaren zeventig op gang kwamen, was voor veel Indië-veteranen een feest van herkenning. Maar voor de mannen van 3-7 RI, die in 1976 rustig in de lounge van hun hotel van hun vakantie genoten, werd het een confrontatie met een roep om erkenning.