Soldatenvaders

Het verhaal van veteraan Bas over zijn dochter Roos

'Een jaar geleden kreeg ik een brief van de FIOM. Dat mijn dochter mij zocht. Dat was een donderslag bij heldere hemel. Ik zat te trillen in mijn stoel, met die brief in mijn handen. Met foto’s en alles erbij. Kun je nagaan dat ik door de grond ging? Ik was helemaal kapot. Het was zo duidelijk, ik wist alles, daar van die familie en zo. Daar hoefde geen DNA-test aan te pas te komen.

Op een dag werd er opgebeld. Toen ik de telefoon neerlegde, dacht ik: ‘dan hebben ze me dus toch gevonden.’ Dat was ongeveer in 1979, mijn dochter moest zo’n 30 jaar oud zijn.

I was born in 1926. My mother was not a Jew, but my father was. As a child, I was sometimes abused when I walked down the street. And I was not always allowed to play with the other children. Parents used to come up to me and say: ‘Don’t you play with my little boy. You’re a Jew!’ I thought: ‘What is a Jew?’ And I had to make inquiries as to what it exactly meant.

My parents divorced when I was a year old. My mother had to work her guts out for me to bring me up in school and that. We just lived in a little attic. Two little rooms, with no electricity. The only thing we had was water. Terrible. How can a little boy grow up in a an attic?

During WW2 the Nazis classified me as a Jew and I had to wear the star, but I didn’t. I denied it. Anyway, my mother and me survived the war. Then liberation came around and it was not long after that, in 1946, that I had to go to the military service. So I became part of the Dutch Wehrmacht, the Dutch army. And I was send to Indonesia.

'Tien jaar geleden zat ik met mijn vrouw naar Spoorloos te kijken. Dat vonden wij altijd een leuk programma. Mijn vrouw was even een kop koffie halen in de keuken. En ze komt terug en er zijn twee jongens op tv, een tweeling van 50, die hun vader zoeken. En die jongens waren in Surabaya geboren. Ze kijkt mij aan en zegt ‘dat konden zo jongens van jou wezen’. Want die gelijkenis, die zag zij. En toen opeens kwam mijn naam in beeld...'

Een week nadat zijn verloofde en hij per brief de verloving hadden verbroken, maakte Henk een wandelingetje door de straatjes rondom de kazerne in Semarang. Opeens stond hij oog in oog met een leuk meisje. Nog geen uur later lagen ze samen op bed in haar hutje.

Het begon met mededogen voor een meisje dat zwanger was achtergelaten door een soldaat. Maar van het een kwam het ander, en zo herhaalde de geschiedenis zich een tweede keer. Nu, 60 jaar later, heeft hij het er vreselijk moeilijk mee. Hij zou dolgraag zijn achtergebleven dochter willen leren kennen. Maar waar is ze?