Een ommetje door de kampong

Een week nadat zijn verloofde en hij per brief de verloving hadden verbroken, maakte Henk een wandelingetje door de straatjes rondom de kazerne in Semarang. Opeens stond hij oog in oog met een leuk meisje. Nog geen uur later lagen ze samen op bed in haar hutje.

Als maagd het leger in

Eind ’45 meldde ik me aan om als soldaat naar Indonesië te gaan. Ik had daar ooms wonen, en wij dachten toen nog dat we die moesten bevrijden van de Jappen. Ik was al een jaar verloofd toen ik vertrok. Ik had ook wel voor mijn vertrek willen trouwen, maar mijn meisje voelde daar niks voor. ‘Dadelijk sneuvel je nog, en dan zit ik hier met een kind van een dode soldaat.’ Dat zag ze helemaal niet zitten. Ik ging dus als maagd het leger in.

Begin 1946 werd ik bij Semarang gelegerd. Het was heftig. Al na een paar maanden waren vier van onze maten weggevallen, gesneuveld tijdens patrouilles in de desa. Ik heb ook zelf wel mensen doodgeschoten, twee keer in ieder geval. Het was hij of ik. We maakten veel mee, als jonge mannen van net 20. Maar het hoorde er bij.

Mijn verloofde wilde dansen

Mijn verloofde in Nederland vertelde me in een van haar brieven dat ze niet uit dansen mocht gaan van haar moeder, omdat ik aan het vechten was in Nederlands-Indie. ‘Als ik moet kiezen tussen een verloofde en dansen, dan ga ik liever dansen’, schreef ze. Ik weet niet of ze het echt zo bedoelde, maar toen heb ik de relatie verbroken. Een week later liep ik door de kampong vlak bij de kazerne een wandelingetje te maken en daar zag ik dat meisje. Nou, toen was het snel gebeurd. Het ene moment stonden we te praten, het volgende moment lagen we in haar hutje. En zo gebeurde dat de week daarop weer. Ik had nog nooit een naakte vrouw gezien, dus ik wist niet wat me overkwam!

Dat moet ergens in april of mei 1946 zijn geweest.

Maar toen ik een tijdje later weer naar haar op zoek was, kwam een buurvrouw vertellen dat ze was verhuisd. Ze legde uit waar naar toe, maar ik kon dat niet echt goed verstaan. En ze zei ook dat het meisje in verwachting was van mij. Ik wilde haar wel gaan zoeken, maar vlak daarna werden we overgeplaatst naar een ander gebied. En sindsdien heb ik haar eigenlijk nooit meer gezien.

Geen gewetenswroeging

Zoals mijn verloving per brief uit ging, zo kwam het ook weer aan. En na tweeëneenhalf jaar Indie kon ik weer naar huis. Bij mijn thuiskomst was het bruggetje naar ons huis versierd en stond mijn verloofde me op te wachten met mijn ouders. Ik heb niks verteld over dat meisje in Indonesië. Maar mijn verloofde vroeg er op een gegeven moment zelf naar: ‘Heb je het met meisjes gedaan daar?’ Ik heb toen opgebiecht dat ik een paar keer met een meisje samen was geweest, maar niet dat ze zwanger was geraakt.

Mijn verloofde werd mijn vrouw en we kregen kinderen. Mijn ontrouw bleef ze me altijd wel een beetje nadragen, maar ik vond het geen ontrouw. Het was toch uit op dat moment?

Ik bivakkeer nu urenlang per dag in Indonesië

Ik ben nu zeven jaar weduwnaar. Het is stil zo alleen in huis, en je hebt veel tijd om weg te dromen. Soms zit ik wel uren per dag met mijn gedachten in Indonesië!

En dan denk ik aan mijn kind dat daar ergens rondloopt, en dat ik nooit gekend heb. Ik weet niet eens of het een hij of zij is, en of ze nog leeft. Maar het kind is verwekt in april of mei 1946 en moet dus ergens in januari, februari of maart 1947 geboren zijn. En zou nu dus 62 jaar moeten zijn.

Mijn kinderen heb ik er ook nooit over verteld. Ik laat het voorlopig maar zo. Ze zijn, net als mijn vrouw, nooit erg geïnteresseerd geweest in mijn ervaringen in de Tweede Wereldoorlog en in Indonesië. Maar mijn werkster, daar kan ik het goed mee vinden, die heb ik het wel verteld. U zei dat er veel kinderen van Nederlandse militairen uit Semarang naar Nederland zijn gekomen. Misschien gaat er ergens bij iemand een belletje rinkelen, en herkent iemand mijn verhaal. Dan zou ik alsnog mijn kind kunnen leren kennen. Dat zou ik heel graag willen. Dat is eigenlijk het enige dat ik op dit moment nog echt wil.

(tekst gebaseerd op een Oral History interview met Henk Blom door Annegriet Wietsma, 2009)